ตลับลูกปืนวายและชุดตลับลูกปืนวาย
(Y-bearings and Y-bearing Units)
การใช้ตลับลูกปืนวายช่วยให้การออกแบบระบบตลับลูกปืนทำได้ง่าย และมีค่าใช้จ่ายต่ำ จึงมักนิยมใช้ชุดตลับลูกปืนวายในเครื่องจักรกลการเกษตร เครื่องมือก่อสร้าง เครื่องทอผ้า ระบบขนส่งลำเลียง พัดลมระบายอากาศ
ชุดตลับลูกปืนวายของ SKF ประกอบด้วย
- ตลับลูกปืนวาย (โครงสร้างเป็นตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึกแถวเดี่ยว หรือบางครั้งเรียกว่าตลับลูกปืนอินเสิร์ท) มีแผ่นปิดกันฝุ่นทั้งสองด้าน ผิววงแหวนนอกเป็นผิวโค้งนูน
- ตัวเสื้อของตลับลูกปืนทำด้วยวัสดุ เช่น เหล็กหล่อ เหล็กกล้าอัดขึ้นรูป เหล็กปลอดสนิม หรือวัสดุคอมโพสิท ผิวรูในเสื้อตลับลูกปืนเป็นผิวโค้งเว้ารับกับวงแหวนนอกของตลับลูกปืน
ตลับลูกปืนวาย
ตลับลูกปืนวายของ SKF นั้นโดยพื้นฐานแล้ว คือตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึกแถวเดี่ยวในอนุกรม 62 และ 63 ที่มีผิววงแหวนนอกโค้งนูน ตลับลูกปืนวายมีการผลิตตามอนุกรมและขนาดต่างๆ มากมาย และมีทั้งรุ่นที่วงแหวนในเป็นมาตรฐาน หรือรุ่นที่วงแหวนในยื่นออกข้างเดียวหรือสองข้างอีกด้วย
ตลับลูกปืนวายหรืออินเสิร์ทนั้นมีวิธีการจับยึดเพลาแตกต่างกันหลายวิธี วิธีที่นิยมได้แก่
-
ใช้การจัดยึดเพลาด้วยเกลียวหนอน (grub screw) สองตัว ที่วางตำแหน่งห่างกัน 120๐ บนวงแหวนใน เหมาะสำหรับงานที่หมุนทิศทางเดียว หรือหมุนไปกลับ มีสองอนุกรมมาตรฐาน คือ YAT 2 มีแหวนในยื่นออกเพียงด้านเดียวและ YAR 2 มีแหวนในยื่นออกทั้งสองด้านช่วยลดการเอียงของวงแหวนในบนเพลา ทำให้ตลับลูกปืนทำงานได้อย่างราบเรียบ ทั้งสองอนุกรมมีรูสำหรับเติมจาระบี 2 รูที่วงแหวนนอก หากต้องการตลับลูกปืนที่ไม่มีรูเติมจาระบี ต้องระบุรหัสต่อท้าย W ด้วย
ตลับลูกปืนรุ่น YAT 2 และ YAR 2 ที่ผลิตจากเหล็กกล้าคาร์บอนโครเมียมเกรดคุณภาพสูง มีขนาดตั้งแต่ 12 ถึง 100 มม. (หรือ 1/2 ถึง 3 นิ้ว)
นอกเหนือจากนี้ ตลับลูกปืนรุ่น YAR 2 ยังมีรุ่นที่วงแหวนชุบสังกะสี ระบุรหัส YAR 2 -2RF/VE495 มีขนาดตั้งแต่ 20 ถึง 40 มม. และรุ่นที่ส่วนประกอบทุกชิ้นทำด้วยวัสดุเหล็กกล้าปลอดสนิม ระบุรหัส YAR 2 – 2RF/HV มีขนาดตั้งแต่ 20 ถึง 40 มม. (หรือ 3/4 ถึง 1 1/2 นิ้ว) อีกด้วย
-
ใช้แหวนล็อคเยื้องศูนย์พร้อมสลักเกลียว (Eccentric collar lock) ตลับลูกปืนชนิดนี้ควรใช้ในงานที่หมุนทางเดียว ประกอบด้วย 2 อนุกรม คือ YET 2 ซึ่งมีวงแหวนในยื่นออกเพียงด้านเดียว และ YEL 2 ซึ่งวงแหวนในยื่นออกทั้งสองด้าน ทั้งสองอนุกรมมีรูสำหรับเติมจาระบี 2 รู ที่วงแหวนนอก หากต้องการรุ่นที่ไม่มีรู ให้ระบุรหัสต่อท้าย W แหวนล็อคเยื้องศูนย์ของตลับลูกปืนขนาดเมตริกได้รับการอาบสังกะสี ส่วนตลับลูกปืนขนาดนิ้ว แหวนล็อคเยื้องศูนย์ผ่านการเคลือบผิวด้วย black oxidized ตลับลูกปืนชนิดนี้มีขนาดรูในตั้งแต่ 15 ถึง 60 มม. (หรือ 1/2 ถึง 2 7/16 นิ้ว)
-
ใช้ปลอกปรับขนาดเพลา (adapter sleeve) อนุกรม H 23 วิธีนี้ใช้กับตลับลูกปืนวายชนิดรูเรียว หรือรูเทเปอร์ อนุกรม YSA 2 -2FK ปลอกปรับขนาดเพลาต้องสั่งซื้อแยกต่างหากจากตลับลูกปืน เหมาะสำหรับงานที่หมุนทางเดียวหรือหมุนไปกลับ ตลับลูกปืนชนิดนี้มีขนาดรูในตั้งแต่ 29 ถึง 65 มม. ใช้กับเพลาขนาดตั้งแต่ 20 ถึง 60 มม. และสามารถใช้ร่วมกับปลอกปรับขนาดเพลาอนุกรม HA 23, HE 23 และ HS 23 สำหรับเพลาขนาดตั้งแต่ 3/4 ถึง 2 3/8 นิ้ว
ตลับลูกปืนอินเสิร์ทตามมาตรฐานของ SKF มีทั้งที่ผลิตด้วยวัสดุเหล็กกล้าคาร์บอนโครเมียม เหล็กปลอดสนิม และเหล็กชุบสังกะสี เมื่อประกอบกับเสื้อตลับลูกปืนชนิดต่างๆ จึงมีชุดตลับลุกปืนพิเศษสำหรับงานอุตสาหกรรมประเภทต่างๆ เช่น
- ชุดตลับลูกปืนสำหรับงานอุณหภูมิสูงมาก
- ชุดตลับลูกปืนสำหรับอุตสาหกรรมอาหาร
- ชุดตลับลูกปืนสำหรับงานเกษตรกรรม
- ชุดตลับลูกปืนประหยัดพลังงาน
- ชุดตลับลูกปืน Concentra
เสื้อตลับลูกปืน
เสื้อตลับลูกปืนสามารถแบ่งออกได้เป็น
- แบบพลัมเมอร์บล็อค ทั้งแบบขากุดและแบบสองขาตั้ง
- แบบหน้าแปลน ได้แก่ หน้าแปลนสี่เหลี่ยม วงกลม หรือรูปไข่
- แบบเทคอัพ
เมื่อประกอบตลับลูกปืนวายเข้ากับเสื้อตลับลูกปืนจะได้ชุดตลับลูกปืนสำหรับการใช้งานในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง เช่น
- ชุดตลับลูกปืนวาย พร้อมเสื้อแบบพลัมเมอร์บล็อก (รหัสสินค้า SY, SYJ)
- ชุดตลับลูกปืนวายพร้อมเสื้อ แบบหน้าแปลนสี่เหลี่ยม (FY, FYJ)
- ชุดตลับลูกปืนวายพร้อมเสื้อแบบหน้าแปลนรูปไข่ (FYTB)
- ชุดตลับลูกปืนวายเทคอัพยูนิต ชนิดตัวเสื้อเหล็กหล่อ (TU)
- ชุดตลับลูกปืนวายรูเฉียง (SYJ/FYJ ..KF)
- ชุดตลับลูกปืนวายสำหรับอุตสาหกรรมอาหารแบบพลัมเมอร์บล็อก ตัวเสื้อคอมโพสิท พร้อมตลับลุกปืนสเตนเลส (SYWK)